ساخت فیلم مستند گام به گام

این مقاله ارزشمند ترجمه شده از سایت آدوراما است.
فیلمسازی مستند میتواند یکی از چالشبرانگیزترین و همچنین پربارترین پروژههایی باشد که یک فیلمساز میتواند در آن حضور داشته باشد. برخی از فیلمسازان علاقمند فکر میکنند که ساخت یک فیلم مستند به آسانی داشتن یک ایده خوب، ضبط فیلم و نمایش آن به عوام است. واقعیت این است که چیزهای بیشتری در روند ساخت فیلم وجود دارد، جدای از نگاه هنری و دانش فنی. در ادامه روش تولید فیلم مستند را به شما آموزش می دهیم. باشد که رستگار شوید!
ما مهم ترین ابزارها و همچنین برخی از شیوه نامه های مهم را که برای پروژه مستندسازی خود به آنها نیاز خواهید داشت، فهرست کرده ایم.

10 گام تا اتمام یک فیلم مستند
اگر حداقل دوربین تصویربرداری شما برای تصویربرداری آماده باشد، می توانید این مراحل را دنبال کنید تا به شما کمک کند مستندی تاثیرگذار بسازید که مخاطبان شما حقیقتا از آن لذت ببرند.
1. موضوع خود را مفهوم سازی کنید و داستان را پیدا کنید
به موضوع یا موضوعی فکر کنید که واقعاً برای شما اهمیت دارد. به احتمال زیاد، شما در حال حاضر مفهومی دارید که شما را به ساخت فیلم های مستند تشویق می کند. این می تواند هر چیزی در زیر آسمان شهر باشد، به شرطی که علاقمندی برای دیدن آن وجود داشته باشد. در اینجا چیزهای دیگری وجود دارد که ممکن است لازم باشد برای تعیین محتوا، لحن، طول و حتی سبک تصویربرداری فیلم مستند خود روی آن فکر کنید:
- هدف مستند شما
- مخاطب هدف شما
- محل نمایش مستند (وب، تلویزیون، فروش به پخش کننده های فیلم یا سینما)
- محل تصویربرداری
- چقدر دوست دارید فیلم شما محبوب و جذاب باشد
کمی تحقیق کنید
اکنون که موضوع مستند خود را انتخاب کردید، هر چیزی می توانید در مورد آن بیاموزید. برخلاف فیلمهای معمولی سینمایی، مستندها باید بر اساس حقیقت ساخته شوند.
به احتمال زیاد صدها مستند دیگر وجود دارند که موضوع مشابهی را برای خود انتخاب کرده اند، بنابراین باید زاویه متفاوتی پیدا کنید، حقایق جدید را جمع آوری کنید و شخصیت های جالب و داستان های احتمالی را جستجو کنید. دقت کنید که:
- در طول پژوهش خود یادداشت برداری کنید
- مطمئن شوید که دقت کافی داشته اید
- مصاحبه های اولیه ای انجام دهید
- مستندهای مشابه را ببینید
- به دنبال یک زاویه جالب، احساسی یا الهام بخش باشید
- نکات کلیدی را بگنجانید که مخاطبان با شما همذات پنداری کند
2. تجهیزات ضروری تولید را برای ساخت مستند را انتخاب کنید
قبل از شروع کار بر روی مستند خود، باید تجهیزات تصویربرداری خود را انتخاب و تهیه کنید. پکیج تصویربرداری شما می تواند به اندازه دلخواه شما پیچیده باشد، اما مهمترین تجهیزات شامل موارد زیر است:
- دوربین: میتوانید از دوربینهای DSLR، دوربینهای بدون آینه، دوربینهای فیلمبرداری، دوربینهای اکشن و حتی تلفنهای هوشمند برای ضبط فیلم استفاده کنید. برای بهترین تطبیق پذیری، دوربینی را انتخاب کنید که به شما امکان می دهد لنزها و تنظیمات را تغییر دهید.
- میکروفون: حداقل، شما یک میکروفون مینی گان می خواهید، اما بسیاری از فیلمسازان مستند به میکروفون های سبک تر نیز بسنده می کنند.
- سه پایه با کلگی ویدیویی یا گیمبال: سه پایه یا سایر ابزار نگهدارنده دوربین کار شما را حتی اگر بخواهید روی دست تصویر بگیرید آسان تر میکند.
3. ساختار تولید و داستان فیلم را برنامه ریزی کنید
این قسمتی است که می توانید طرح دقیق تری برای فیلمبرداری مستند خود ایجاد کنید. با در دست داشتن تمام اطلاعات لازم، به نحوه ارائه داستان خود فکر کنید. نقاط اصلی داستان، عناصر قانع کننده در داستان، شخصیت های اصلی، ساختار داستان و خط داستانی خود را مشخص کنید.
بسته به جهت داستان خود، ممکن است مجبور شوید فیلمی کاملاً اصلی بگیرید و لحظاتی را خلق کنید یا فیلمهای موجود و سایر موادی را که میتوانند به شما در بیان داستانتان کمک کنند، اضافه کنید. این عوامل را در ابتدا در نظر بگیرید تا به شما کمک کند برای هر چیزی که برای اجرای تیراندازی خود نیاز دارید آماده شوید.
4. کارتان را بودجه بندی کنید
این مرحله ممکن است برای مستندهای کوچک و تک نفره مهم به نظر نرسد، اما ایجاد یک بودجه کلی به مستندساز این امکان را میدهد تا تعیین کند که تا چه حد میتواند برای بهبود خروجی خود پیش برود، بدون اینکه زیاده روی کند. برای مستندهای کوچک و بزرگ، عوامل مهم برای برنامه ریزی بودجه معمولاً شامل موارد زیر است:
- هزینه تجهیزات و استودیو
- بیمه مسئولیت
- گروه تولید
- هزینه های حق چاپ
- مجوزهای مکان یابی
- لوازم جانبی
- پذیرایی
- ویرایش پس از تولید
- هزینه های بازاریابی
- هزینه های توزیع
اگر میخواهید بودجه خود را افزایش دهید، این زمان میتواند بهترین زمان برای جستجوی حمایتهای مالی و برنامهریزی فعالیتهای جمعآوری سرمایه باشد.
5. شات لیست تهیه کنید
مانند تولیدات فیلم بلند، باید یک استوری بورد بسازید یا فیلمنامه ای بنویسید که پس از شروع فیلمبرداری بتوانید آن را دنبال کنید. همچنین، تصمیم بگیرید که کدام یک از اسناد و مطالب موجود را میخواهید از آنها ویدیو بگیرید و در طول ویرایش به صورت دیجیتالی درج کنید.
در این مرحله از فرآیند ساخت فیلم، نیازی به نوشتن فیلمنامه برای روایت شما نیست. اگر تصمیم میگیرید صداگذاری اضافه کنید تا تماشای آن برای بینندگانتان صمیمیتر شود، مهم است که صبر کنید تا محصول نهایی تأیید شود تا فیلمبرداری مستند خود را به یک روایت از پیش تعیینشده محدود نکنید.
6. مجوزهای لازم برای تصویربرداری و حضور در اماکن را از قبل تهیه کنید
قبل از شروع تصویربرداری و استفاده از مواد موجود، رعایت دستورالعمل های قانونی تعیین شده برای ساخت فیلم مستند را فراموش نکنید . این شامل به دست آوردن حقوق برای استفاده از فیلم، موسیقی و سایر مطالبی است که تحت قوانین سختگیرانه حق نسخه برداری محدود شده اند. تا آنجا که ممکن است، از موسیقی خود استفاده کنید تا نیازی به صرف زمان، تلاش و پول نداشته باشید-مگر اینکه دلیل بسیار مهمی وجود داشته باشد که شما مجبور به استفاده از آهنگ شخص دیگری شوید.
7. ضبط را برنامه ریزی کنید
با توجه به عوامل بسیار زیادی که در فرآیند ساخت فیلم مستند دخیل هستند، باید برنامههایی تهیه کنید که به رفع مشکلات غیرمنتظرهای که میتوانند تولید شما را به تأخیر بیندازند و بر بودجه تعیینشده شما تأثیر بگذارد، کمک میکند.
در اینجا مواردی وجود دارد که باید هنگام برنامه ریزی تصویربرداری در نظر بگیرید:
- تنظیم برنامه های سفر برای ساقه های در محل
- زمان تماس و تکالیف برای خدمه تولید
- برنامه ریزی مصاحبه با پاسخ دهندگان
- اخذ مجوز برای تصویربرداری از مطالب و اسناد موجود
- ارائه طرح های پشتیبان
- جدول زمانی فیلمسازی و تدوین
8. شروع به تصویربرداری کنید
هنگام تصمیم گیری در مورد تجهیزات فیلمسازی برای استفاده در مستند خود، در نظر بگیرید که می خواهید فیلم شما چگونه دیده شود. اگر میخواهید فیلمهایی با جزئیات بالا و همچنین فاصله کانونی لنز متفاوت برای انواع عکسها داشته باشید، قطعاً باید از یک دوربین با وضوح بالاتر استفاده کنید. برای مثال، تنظیم نماها برای قرار دادن صحنه های شما در زمینه و جلوگیری از سردرگمی مخاطبان با توجه به جدول زمانی داستان بسیار مهم است. با این گفته، ممکن است بخواهید بفهمید که از چه تکنیک های فیلمبرداری برای رسیدن به فیلم مورد نظر خود استفاده کنید.
در طول فیلمبرداری، مصاحبه با پاسخ دهندگان مربوطه را فراموش نکنید تا از پیام خود پشتیبانی معتبری ارائه دهید. همه چیزهایی را که برای نمایش نیاز دارید، از جمله مطالب موجود (مانند شواهد مهم) و برخی فیلمهای دنیای واقعی (مانند افراد در زندگی روزمرهشان) برای تقویت مستند خود ضبط کنید.
اگر موضوعی تاریخی را مطرح میکنید، ممکن است به فیلمسازی از بازآفرینیها کمک کند تا به مخاطبان خود ایدهای در مورد احساس شخصیتهای مرتبط در طول زمان رویداد تاریخی و میزان تغییرات از آن زمان ارائه دهید.
9. ویدیوی خود را ویرایش کنید
هنگامی که تمام صدا، تصویر و سایر مطالب دیجیتالی لازم را برای ایجاد مستند خود جمع آوری کردید، زمان آن رسیده است که ویرایش ویدیوی خود را شروع کنید.
با استفاده از رایانه و نرم افزار ویرایش ویدیو، می توانید کلیپ های خود را به صورت متوالی وارد کنید. اولین قدم واضح این است که ویدیوهای گرفته شده خود را بر اساس جدول زمانی مستند پیشنهادی خود مرتب کنید. اگر خودتان ویرایش را انجام میدهید، آن را مانند حرفهایها انجام دهید: آن را با بخشهای سریع و آهسته ترکیب کنید تا تجربه تماشای هیجانانگیز و پویاتری ایجاد کنید.
پس از اینکه تمام فیلمهایتان پخش شد، ویدیوهای خود را در صورت نیاز کلیپ و کوتاه کنید. هر گونه فیلم غیر ضروری را که می تواند مخاطب شما را خسته کند و هیچ کمکی به ایده اصلی شما نمی کند حذف کنید. ویدیوی نهایی را با اطمینان از اینکه دنبالههای صحنهتان به ترتیب درست هستند و افکتهایی برای صاف نگهداشتن انتقالها اضافه کنید، صیقل دهید.

در نهایت، تمام متن های لازم، گرافیک ها، فیلم های قدیمی، سایر مواد دیجیتال موجود، موسیقی و صدا را اضافه کنید.
10. مستند خود را به اشتراک بگذارید
پس از ساعتهای طولانی برنامهریزی، فیلمبرداری و تدوین، بالاخره زمان آن رسیده است که نتیجه شگفتانگیز تلاش و خلاقیت خود را به رخ بکشید. مشکل بعدی که باید با آن روبرو شوید انتخاب مکانی است که کار خود را به نمایش می گذارید. اگر خروجی نهایی شما از نظر کیفیت نسبتاً بالا باشد، گزینه های بیشتری خواهید داشت، اما ممکن است به بودجه شما نیز بستگی داشته باشد.
می توانید با انجام یک غربالگری رایگان برای نزدیک ترین دوستان و خانواده خود شروع کنید. واکنشهای آنها را دریافت کنید و از کسانی که گستره اجتماعی گستردهای دارند، بخواهید برای مستند شما نقدهای آنلاین بنویسند. سپس می توانید بازاریابی فیلم خود را به صورت رایگان در یوتیوب و سایت های رسانه های اجتماعی، با تبلیغات چاپی قدیمی و از طریق دهان به دهان شروع کنید. همچنین ممکن است به ایجاد یک تریلر کمک کند که جذابیتی را به فیلم شما بیافزاید بدون اینکه مقدار زیادی از آن را از بین ببرید.
اگر واقعاً فکر میکنید که فیلم شما بر اساس واکنشها و بررسیهای اولیه مثبت، شایسته بازاریابی بیشتر است، میتوانید یک توزیعکننده حرفهای را استخدام کنید تا فیلم شما را به مخاطبان بسیار بیشتری برساند. همچنین میتوانید با ایستگاههای تلویزیونی محلی و سایر رسانههای پخش فیلم برای پیوندها و ارجاعات احتمالی مشورت کنید.
پنج عنصر یک مستند چیست؟
مستندهای موفق معمولاً دارای پنج عنصر کلیدی هستند. هر عنصر نشان دهنده یک ابزار مهم داستان سرایی است که مخاطب شما را به درک و ارتباط با موضوع شما سوق می دهد. با استفاده از یک رویکرد ترکیبی، مستند شما غنی و متنوع خواهد بود و در عین حال اطلاعات زیادی را ارائه می دهد. این پنج عنصر عبارتند از:
- مصاحبه : مصاحبه مستقیم با کارشناسان اطلاعات و زمینه مهمی را برای موضوع مورد نظر فراهم می کند.
- برش ها : این فیلم به عنوان فیلم ثابت یا B-roll برای کمک به ایجاد حالت و بینش بیشتر در مورد مکان ها و سوژه ها استفاده می شود.
- فیلم بایگانی : با تصاویر و فیلم های آرشیوی، موضوعات گذشته را به حال متصل کنید.
- سینما حقیقت : فیلمهای اکشن زنده مرتبط با موضوع شما زمینه بیشتری را فراهم میکند و به مخاطب اجازه میدهد مفاهیم مستند را در زمان واقعی تماشا کند.
- فیلم فرآیند : محتوای پشت صحنه اغلب منجر به تجربیات آموزشی جالبی می شود زیرا مخاطب همراه با فیلمسازان یاد می گیرد.
هزینه ساخت یک مستند چقدر است؟
با بهبود فناوری DSLR و دوربین های بدون آینه، هزینه های ساخت یک مستند به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. در گذشته، فیلمسازان برای فیلمبرداری پروژه های خود نیاز به اجاره تجهیزات گران قیمت داشتند، اما اکنون تجهیزات بسیار مقرون به صرفه تر است و بسیاری از فیلمسازان تجهیزات خود را دارند.
فراتر از هزینه تجهیزات، باید برای هر گونه مجوز لازم درخواست دهید و دستیارانی را برای کمک به فیلمبرداری مستند خود استخدام کنید. اغلب ایده خوبی است که افرادی را برای پر کردن موقعیت هایی که کمترین تجربه را در آنها دارید استخدام کنید. اگر قصد دارید ویرایش شخصی خود را انجام دهید، می توانید هزینه های پس از تولید را در سطح پایین نگه دارید.
بسته به میزان کمک و تجهیزات مورد نیاز برای خرید، می توانید یک مستند ساده را تنها با چند صد دلار فیلمبرداری کنید.

مبتدی ها چگونه به این عرصه وارد شوند؟
مهمترین چیزی که در شروع یک مستند باید در نظر بگیرید موضوع داستان شماست. شما به یک روایت جذاب با شخصیت های جالب و در صورت امکان، درگیری و درام نیاز دارید. این چیزی است که خواننده را درگیر نگه می دارد. همچنین یافتن یک داستان کاملاً جدید یا یک روش جدید برای نگاه کردن به یک داستان مهم است.
هنگامی که آن را به دست آوردید، تیمی را جمع آوری کنید تا به شما کمک کند تا مستند را زنده کنید، مانند سایر فیلمسازان، روزنامه نگاران، عکاسان. این گروه فیلم به شما در ساختن داستان و ضبط محتوا کمک می کند. بخش به همان اندازه مهم شروع یک مستند؟ اطمینان حاصل کنید که منابعی که می خواهید با شما مصاحبه کنید مایل به صحبت با شما هستند.
برای یادگیری مستند چه چیزی مطالعه کنیم؟
اگر میخواهید به دنیای فیلمسازی مستند راه پیدا کنید، مدرک خاصی لازم نیست – قدرت، قابلیتهای داستانگویی و بینش کلیدی هستند. با این حال، زمینه هایی وجود دارد که می تواند به شما کمک کند تا با موفقیت در دنیای فیلم مستند حرکت کنید.
یکی، در نظر گرفتن رشته تحصیلی ویدئو یا فیلمسازی. حتی بهتر است اگر یک جزء مستند یا خبری در آن وجود داشته باشد. این به شما کمک می کند داستان سرایی بصری و سبک زندگی دویدن و تفنگ مورد نیاز برای ساخت فیلم مستند را درک کنید. یا، اگر دانشگاه یا کالج شما این را ارائه نمی دهد، به عکاسی خبری یا روزنامه نگاری مستقیم نگاه کنید. هنر داستان سرایی مهمترین بخش فیلمسازی مستند است و هر نوع سابقه روزنامه نگاری به این امر کمک خواهد کرد.
چگونه یک فیلم مستند را به فروش برسانیم؟
اجزای کلیدی برای فروش مستند شما وجود دارد. محبوب ترین راه برای فروش یک فیلم مستند از طریق جشنواره های فیلم است. وارد شدن به جشنواره، باعث دیده شدن فیلم شما می شود و به شما کمک می کند ارتباطات کلیدی ایجاد کنید.
فراتر از آن، اگر در این صنعت تازه کار هستید و می توانید آن را بپردازید، یک نماینده فروش یا وکیل سرگرمی استخدام کنید تا به شما کمک کند تا در این صنعت حرکت کنید. آنها مطمئن خواهند شد که قیمت منصفانه ای دریافت می کنید و می توانند به مذاکره کمک کنند. راه دیگری برای فروش مستند شما؟ یک توزیع کننده پیدا کنید و اگر می توانید زودتر این کار را انجام دهید. آنها به شما کمک می کنند بفهمید که آیا مخاطب برای نوع فیلم شما حضور دارد یا خیر. و اگر برنده ای دارید، می توانید با آنها همکاری کنید تا مستند خود را در دستان درست قرار دهید.
تجهیزات ضروری برای ساخت فیلم مستند

در اینجا چیزهایی است که برای شروع ساخت یک فیلم مستند به آنها نیاز دارید. در حالی که اینها صرفاً تجهیزات اولیه فیلمسازی هستند، شما همیشه می توانید تجهیزات پیشرفته تر را در هر دسته انتخاب کنید و چند لوازم جانبی اضافه کنید که می تواند روند کار شما را در طول مسیر بهبود بخشد.
دوربین تصویربرداری
دوربین، پادشاه تجهیزات فیلمسازی شماست. بسته به نوع مستندی که می خواهید فیلم برداری کنید، محل نمایش فیلم خود و بودجه خود می توانید هر کدام را انتخاب کنید. میتوانید از آیفون، دوربین عکاسی دیجیتال و دوربین اکشن برای مستندهای مقاوم استفاده کنید، در حالی که دوربینهای سینمای حرفهای و دوربینهای فیلمبرداری 4K برای پخش بهتر هستند.
لنز
بهترین لنز برای فیلم های مستند، لنز زوم است که طیف وسیعی از فواصل کانونی را ارائه می دهد، زیرا در حال حرکت به شما اجازه نمی دهد لنزها را اغلب تغییر دهید. یک لنز زوم سازگار برای دوربین فیلمبرداری خود و شاید یک لنز سینمایی بسیار عریض برای ایجاد عکس انتخاب کنید.
سه پایه یا دوربین
یکی دیگر از تجهیزات ضروری که برای اطمینان از ظاهر حرفهای فیلمها به آن نیاز دارید، یک سهپایه یا دستگاه نصب بر روی شانه است که به شما کمک میکند دوربین سینمای خود را نصب کنید ، که هر دو وظیفه ثابت نگه داشتن دوربین شما برای ویدیوهای واضحتر و روانتر را دارند. برای بهترین نتیجه، سه پایه ای را انتخاب کنید که دارای سر توپ برای حرکات روان تر باشد. اگر به دنبال تابهها و تایم لپسهای چشمگیر و سینمایی هستید، ممکن است بخواهید تجهیزات خود را با تجهیزات کنترل حرکتی ارتقا دهید .
نور کافی
مانند عکاسی، داشتن نور کافی مهم است. شما حداقل به یک نور خوب روی دوربین نیاز دارید که بتواند نور کافی را برای سوژه شما فراهم کند. اما اگر در حال انجام مصاحبه های ثابت هستید، ممکن است بخواهید روی یک کیت نورپردازی سه طرفه سرمایه گذاری کنید. برای عکاسی در روز، یک بازتابنده نور ارزان نیز می تواند عکس شما را به طور حرفه ای روشن کند.
پکیج میکروفون
اگر میتوانید از کسی بخواهید که یک میکروفون برای شما نگه دارد، روی یک میکروفون خوب مینی گان حساب کنید و آن را با پایه ضربهگیر و شیشه جلویی سازگار بپوشانید تا صدای صوتی واضحتری داشته باشید. همچنین میتوانید از یک قطب بوم برای نزدیکتر کردن میکروفون به سوژهتان استفاده کنید، بدون اینکه وارد قاب دوربین شود.
رکوردر صدای پرتابل
یکی از اشتباهات صوتی که هنگام تصویربرداری مستند باید از آن دوری کنید ، ضبط صدا با میکروفون دوربین است. دوربینهای DLSR صدایی با کیفیت خوب نمیگیرند، اما میکروفون خارجی شما و یک رکوردر صدای خوب و قابل اعتماد میتوانند از این کار برای شما انجام دهد.
هدفون
باید با استفاده از یک هدفون با کیفیت بالا برای بررسی آنچه که رکوردر صدای شما ضبط می کند، مطمئن شوید که در کل صدای با کیفیت ضبط می کنید. این به شما امکان میدهد تا زمانی که هنوز سر صحنه هستید، اشتباهات صوتی را تشخیص داده و دوباره انجام دهید.
هارد ذخیره سازی و بکاپ فایل
این مطلب مهم است، اما شما به چندین کارت حافظه جادار نیاز دارید تا در وسط تصویربرداری، گیر نکنید. همچنین توصیه می شود یک هارد دیسک اکسترنال به همراه داشته باشید تا بتوانید فیلم خود را کپی کرده و از آنها نسخه پشتیبان تهیه کنید.
رایانه شخصی
پس از تصویربرداری، به یک رایانه یا به عبارتی باکس تدوین برای ذخیره فایل، ویرایش، و خروجی مستند نهایی خود نیاز دارید. این می تواند هر نوع رایانه یا لپ تاپ باشد، به شرطی که مشخصات حداقلی برای تدوین را داشته باشد.
نرم افزار ویرایش ویدیو
دهها هزار نرم افزار ویرایش مجانی وجود دارد که می توانید از اینترنت دانلود کنید. اما برای مستندهای حرفهایتر با رزولوشن تصویری بالاتر، چندین آهنگ صوتی و تصویری، و فرمتهای صادراتی متفاوت، ممکن است لازم باشد برای نرمافزار ویرایش ویدیویی که علاقهمندان و ویرایشگران حرفهای را ارائه میکند، مانند Adobe Premiere Pro CC و Apple Final هزینه بیشتری بپردازید. (البته در ایران برای این نرم افزارها هیچ هزینه ای نیاز نیست بپردازید.)